Παγκόσμια δημοσκόπηση για το πώς βλέπουν οι απόδημοι Έλληνες την πατρίδα 29 Οκτωβρίου 2008 (14:53 UTC+2) Πως βλέπουν τα εκατομμύρια των απόδημων Ελλήνων τη χώρα καταγωγής τους; Ποιες είναι οι σχέσεις τους με την πατρίδα; Ποια προβλήματα τους απασχολούν; Πόσο τους επηρεάζουν τα οικονομικά προβλήματα και τα εθνικά θέματα; Σε ποιο βαθμό έχουν ενταχθεί στις κοινωνίες των χωρών διαμονής τους; Ποια είναι η γνώμη τους για το ελληνικό κράτος και τα ελληνικά ΜΜΕ; Απαντήσεις στα ερωτήματα αυτά δίνει σημαντική δημοσκόπηση της εταιρείας «Κάπα-Research», που διήρκεσε δύο χρόνια (2006-2008) και στην οποία απάντησαν περίπου 15.000 Έλληνες της διασποράς από όλο τον κόσμο. Τα πρώτα στοιχεία που προκύπτουν από την έρευνα παρουσιάστηκαν στο πλαίσιο της περιφερειακής συνέλευσης του ΣΑΕ Ευρώπης, στη Φραγκφούρτη, με τη συμμετοχή 220 συνέδρων από 20 και πλέον ευρωπαϊκές χώρες. Σύμφωνα με το διευθυντή της Κάπα-Research, Τάσο Γεωργιάδη, οι Έλληνες μετανάστες πήγαν στην Αμερική για καλύτερη τύχη, ενώ στην Ευρώπη εγκαταστάθηκαν λόγω της φτώχειας που υπήρχε στα χωριά τους. Η Μακεδονία, η Πελοπόννησος και η Ήπειρος, ήταν οι κύριοι τόποι προέλευσης των μεταναστών. Οι γάμοι των απόδημων Ελλήνων γίνονται ακόμη και σήμερα κυρίως με τον παραδοσιακό τρόπο και το σχετικό τελετουργικό αποτελεί σημείο σύνδεσης με την Ελλάδα. Ένα στα τρία νοικοκυριά μιλούν κυρίως ελληνικά στο σπίτι. Το αίσθημα της συγγένειας είναι πολύ ανεπτυγμένο μεταξύ των μεταναστών και η διατήρηση των επαφών με τους συγγενείς αποτελεί ισχυρό σημείο διασύνδεσης με την πατρίδα. Επτά στους δέκα Έλληνες έχουν συγγενείς στο εξωτερικό. Σε ό,τι αφορά τη γλώσσα, τα τελευταία χρόνια βρίσκεται σε υποχώρηση και η χρήση της περιορίζεται κυρίως στο σπίτι. Στη μεγάλη τους πλειονότητα οι νέοι ομογενείς στις παρέες τους εκτός σπιτιού, δεν μιλούν πλέον ελληνικά. Ραγδαία υποχώρηση υπάρχει πλέον και στη άποψη ότι ελληνόγλωσση εκπαίδευση πρέπει να υφίσταται στο εξωτερικό. Οι απόδημοι δεν πιστεύουν ότι μπορούν να λειτουργήσουν στο εξωτερικό καλά ελληνικά σχολεία. Οι απόδημοι στη Γερμανία πιστεύουν ότι την ευθύνη για το ότι δεν είναι καλή η ελληνική εκπαίδευση στο εξωτερικό, έχει η κυβέρνηση, σε αντίθεση με τις άλλες χώρες που πιστεύουν ότι αυτό οφείλεται στις επικρατούσες συνθήκες και στο γενικότερο κλίμα. Οι Έλληνες της διασποράς πιστεύουν ότι δουλεύουν περισσότερο απ΄ότι στην Ελλάδα. Μεγαλύτερο είναι και το ποσοστό αυτών που δηλώνουν εισοδηματίες, σε αντίθεση με την Ελλάδα, όπου όλο και περισσότεροι δηλώνουν πως επιθυμούν να γίνουν δημόσιοι υπάλληλοι. Ο δείκτης επιχειρηματικότητας είναι υψηλότερος στην ομογένεια. Επιπλέον, οι απόδημοι βρίσκονται σε καλύτερη οικονομικά κατάσταση. Ένας στους δέκα απόδημους δηλώνει πως βρίσκεται στα όρια της φτώχειας τη στιγμή που το ποσοστό αυτό στο εσωτερικό της χώρας, πλησιάζει το 20%. Οι περισσότεροι Έλληνες του εξωτερικού δηλώνουν αισιόδοξοι για τη βελτίωση των οικονομικών τους. Τρεις στους τέσσερις Έλληνες της διασποράς δηλώνουν ότι έχουν περιουσία στην Ελλάδα. Αλλά, μόνο ένας στους τρεις από αυτούς, που έχουν περιουσία στην Ελλάδα, λένε ότι έχουν κάποιο εισόδημα από αυτήν. Λόγω της οικονομικής κρίσης, μειώνεται αισθητά ο αριθμός των αποδήμων που στέλνουν εμβάσματα στην πατρίδα, με συνέπεια να εξαλείφεται το λεγόμενο «μεταναστευτικό συνάλλαγμα» που αποτελούσε παλαιότερα ισχυρή ένεση στα οικονομικά του κράτους. Από την έρευνα προέκυψε ότι οι Έλληνες απόδημοι γενικώς, είναι άνθρωποι με υψηλό αίσθημα αυτοεκτίμησης. Περισσότερο εργατικοί και συνεπείς φορολογούμενοι. Σε μεγάλο ποσοστό δηλώνουν υπερήφανοι που είναι ελληνοαυστραλοί ή ελληνοαμερικανοί. Εννέα στους δέκα δηλώνουν ότι θέλουν να διατηρήσουν οι ίδιοι και τα παιδιά τους την ελληνική ταυτότητα. Πάντως, οι περισσότεροι Έλληνες του εξωτερικού αισθάνονται πικρία για τη στάση της ελληνικής Πολιτείας διαχρονικά. Ακόμα, οι απόδημοι στη συντριπτική τους πλειονότητα θεωρούν ότι είναι ενταγμένοι στη χώρα διαμονής και ότι μελλοντικά θα αφομοιωθούν πλήρως. Η υπηκοότητα, ένα καλό επάγγελμα και ένα υψηλό επίπεδο μόρφωσης, θεωρούν πως είναι τα βασικά στοιχεία ένταξης. Ένας στους τέσσερις συμμετέχουν σε πολιτιστικές εκδηλώσεις της ομογένειας, ποσοστά τέτοια. Αν και εννέα στους δέκα Έλληνες στην Ελλάδα πιστεύουν ότι οι ομογενείς είναι περισσότερο συνδεδεμένοι με την Εκκλησία, εντούτοις σύνδεση με την Εκκλησία έχουν σε ποσοστό 54% στην Ελλάδα, 53% στην Κύπρο και 51% στην ομογένεια. Γενικά το έργο της Εκκλησίας αξιολογείται θετικά. Ένας στους τρεις Έλληνες αντιμετωπίζει γενικά την Εκκλησία ως χώρο κοινωνικής προσέγγισης. Γενικά στοιχεία της έρευνας είναι ότι θεωρούμε τους εαυτούς μας περισσότερο αντιαμερικανούς, αν και παραδεχόμαστε ότι αυτό δεν μας έχει ωφελήσει. Πάντως, εμπιστευόμαστε περισσότερο την Ε.Ε. από ότι τις ΗΠΑ. Η Γαλλία και η Γερμανία είναι από τις περισσότερο δημοφιλείς χώρες, ενώ αντίθετα, ΗΠΑ, Ισραήλ και Βρετανία βρίσκονται στις τελευταίες θέσεις. Ο πρόεδρος της Δημοκρατίας, τόσο ο σημερινός όσο και ο προηγούμενος, μαζί με τον Οικουμενικό πατριάρχη Βαρθολομαίο, είναι τα δημοφιλέστερα πρόσωπα, ενώ αντίθετα Ερντογάν και Μπους τα λιγότερο δημοφιλή. Πολύ υψηλό ποσοστό στις χώρες διασποράς, βλέπουν δορυφορικά ελληνική τηλεόραση. Ένας στους τρεις διαβάζει ελληνική εφημερίδα. Ένας στους τρεις θέλει υπότιτλους στα προγράμματα της τηλεόρασης. Η πλειονότητα των αποδήμων έχει γενικά θετική εικόνα για την ΕΡΤ, η οποία θεωρείται σοβαρό κανάλι, αντικειμενικό και αξιόπιστο. Τέλος, το διαδίκτυο έχει πολύ υψηλό βαθμό χρήσης από τους απόδημους Έλληνες, πολύ περισσότερο από ότι στο εσωτερικό της Ελλάδος. Τα αναλυτικά στοιχεία της δημοσκόπησης αυτής, που έγινε υπό την αιγίδα του υπουργείου Εξωτερικών, θα παρουσιαστούν στις 28 και 29 Νοεμβρίου στην Αθήνα. Πως βλέπουν τα εκατομμύρια των απόδημων Ελλήνων τη χώρα καταγωγής τους; Ποιες είναι οι σχέσεις τους με την πατρίδα; Ποια προβλήματα τους απασχολούν; Πόσο τους επηρεάζουν τα οικονομικά προβλήματα και τα εθνικά θέματα; Σε ποιο βαθμό έχουν ενταχθεί στις κοινωνίες των χωρών διαμονής τους; Ποια είναι η γνώμη τους για το ελληνικό κράτος και τα ελληνικά ΜΜΕ; Απαντήσεις στα ερωτήματα αυτά δίνει σημαντική δημοσκόπηση της εταιρείας «Κάπα-Research», που διήρκεσε δύο χρόνια (2006-2008) και στην οποία απάντησαν περίπου 15.000 Έλληνες της διασποράς από όλο τον κόσμο. Τα πρώτα στοιχεία που προκύπτουν από την έρευνα παρουσιάστηκαν στο πλαίσιο της περιφερειακής συνέλευσης του ΣΑΕ Ευρώπης, στη Φραγκφούρτη, με τη συμμετοχή 220 συνέδρων από 20 και πλέον ευρωπαϊκές χώρες. Σύμφωνα με το διευθυντή της Κάπα-Research, Τάσο Γεωργιάδη, οι Έλληνες μετανάστες πήγαν στην Αμερική για καλύτερη τύχη, ενώ στην Ευρώπη εγκαταστάθηκαν λόγω της φτώχειας που υπήρχε στα χωριά τους. Η Μακεδονία, η Πελοπόννησος και η Ήπειρος, ήταν οι κύριοι τόποι προέλευσης των μεταναστών. Οι γάμοι των απόδημων Ελλήνων γίνονται ακόμη και σήμερα κυρίως με τον παραδοσιακό τρόπο και το σχετικό τελετουργικό αποτελεί σημείο σύνδεσης με την Ελλάδα. Ένα στα τρία νοικοκυριά μιλούν κυρίως ελληνικά στο σπίτι. Το αίσθημα της συγγένειας είναι πολύ ανεπτυγμένο μεταξύ των μεταναστών και η διατήρηση των επαφών με τους συγγενείς αποτελεί ισχυρό σημείο διασύνδεσης με την πατρίδα. Επτά στους δέκα Έλληνες έχουν συγγενείς στο εξωτερικό. Σε ό,τι αφορά τη γλώσσα, τα τελευταία χρόνια βρίσκεται σε υποχώρηση και η χρήση της περιορίζεται κυρίως στο σπίτι. Στη μεγάλη τους πλειονότητα οι νέοι ομογενείς στις παρέες τους εκτός σπιτιού, δεν μιλούν πλέον ελληνικά. Ραγδαία υποχώρηση υπάρχει πλέον και στη άποψη ότι ελληνόγλωσση εκπαίδευση πρέπει να υφίσταται στο εξωτερικό. Οι απόδημοι δεν πιστεύουν ότι μπορούν να λειτουργήσουν στο εξωτερικό καλά ελληνικά σχολεία. Οι απόδημοι στη Γερμανία πιστεύουν ότι την ευθύνη για το ότι δεν είναι καλή η ελληνική εκπαίδευση στο εξωτερικό, έχει η κυβέρνηση, σε αντίθεση με τις άλλες χώρες που πιστεύουν ότι αυτό οφείλεται στις επικρατούσες συνθήκες και στο γενικότερο κλίμα. Οι Έλληνες της διασποράς πιστεύουν ότι δουλεύουν περισσότερο απ΄ότι στην Ελλάδα. Μεγαλύτερο είναι και το ποσοστό αυτών που δηλώνουν εισοδηματίες, σε αντίθεση με την Ελλάδα, όπου όλο και περισσότεροι δηλώνουν πως επιθυμούν να γίνουν δημόσιοι υπάλληλοι. Ο δείκτης επιχειρηματικότητας είναι υψηλότερος στην ομογένεια. Επιπλέον, οι απόδημοι βρίσκονται σε καλύτερη οικονομικά κατάσταση. Ένας στους δέκα απόδημους δηλώνει πως βρίσκεται στα όρια της φτώχειας τη στιγμή που το ποσοστό αυτό στο εσωτερικό της χώρας, πλησιάζει το 20%. Οι περισσότεροι Έλληνες του εξωτερικού δηλώνουν αισιόδοξοι για τη βελτίωση των οικονομικών τους. Τρεις στους τέσσερις Έλληνες της διασποράς δηλώνουν ότι έχουν περιουσία στην Ελλάδα. Αλλά, μόνο ένας στους τρεις από αυτούς, που έχουν περιουσία στην Ελλάδα, λένε ότι έχουν κάποιο εισόδημα από αυτήν. Λόγω της οικονομικής κρίσης, μειώνεται αισθητά ο αριθμός των αποδήμων που στέλνουν εμβάσματα στην πατρίδα, με συνέπεια να εξαλείφεται το λεγόμενο «μεταναστευτικό συνάλλαγμα» που αποτελούσε παλαιότερα ισχυρή ένεση στα οικονομικά του κράτους. Από την έρευνα προέκυψε ότι οι Έλληνες απόδημοι γενικώς, είναι άνθρωποι με υψηλό αίσθημα αυτοεκτίμησης. Περισσότερο εργατικοί και συνεπείς φορολογούμενοι. Σε μεγάλο ποσοστό δηλώνουν υπερήφανοι που είναι ελληνοαυστραλοί ή ελληνοαμερικανοί. Εννέα στους δέκα δηλώνουν ότι θέλουν να διατηρήσουν οι ίδιοι και τα παιδιά τους την ελληνική ταυτότητα. Πάντως, οι περισσότεροι Έλληνες του εξωτερικού αισθάνονται πικρία για τη στάση της ελληνικής Πολιτείας διαχρονικά. Ακόμα, οι απόδημοι στη συντριπτική τους πλειονότητα θεωρούν ότι είναι ενταγμένοι στη χώρα διαμονής και ότι μελλοντικά θα αφομοιωθούν πλήρως. Η υπηκοότητα, ένα καλό επάγγελμα και ένα υψηλό επίπεδο μόρφωσης, θεωρούν πως είναι τα βασικά στοιχεία ένταξης. Ένας στους τέσσερις συμμετέχουν σε πολιτιστικές εκδηλώσεις της ομογένειας, ποσοστά τέτοια. Αν και εννέα στους δέκα Έλληνες στην Ελλάδα πιστεύουν ότι οι ομογενείς είναι περισσότερο συνδεδεμένοι με την Εκκλησία, εντούτοις σύνδεση με την Εκκλησία έχουν σε ποσοστό 54% στην Ελλάδα, 53% στην Κύπρο και 51% στην ομογένεια. Γενικά το έργο της Εκκλησίας αξιολογείται θετικά. Ένας στους τρεις Έλληνες αντιμετωπίζει γενικά την Εκκλησία ως χώρο κοινωνικής προσέγγισης. Γενικά στοιχεία της έρευνας είναι ότι θεωρούμε τους εαυτούς μας περισσότερο αντιαμερικανούς, αν και παραδεχόμαστε ότι αυτό δεν μας έχει ωφελήσει. Πάντως, εμπιστευόμαστε περισσότερο την Ε.Ε. από ότι τις ΗΠΑ. Η Γαλλία και η Γερμανία είναι από τις περισσότερο δημοφιλείς χώρες, ενώ αντίθετα, ΗΠΑ, Ισραήλ και Βρετανία βρίσκονται στις τελευταίες θέσεις. Ο πρόεδρος της Δημοκρατίας, τόσο ο σημερινός όσο και ο προηγούμενος, μαζί με τον Οικουμενικό πατριάρχη Βαρθολομαίο, είναι τα δημοφιλέστερα πρόσωπα, ενώ αντίθετα Ερντογάν και Μπους τα λιγότερο δημοφιλή. Πολύ υψηλό ποσοστό στις χώρες διασποράς, βλέπουν δορυφορικά ελληνική τηλεόραση. Ένας στους τρεις διαβάζει ελληνική εφημερίδα. Ένας στους τρεις θέλει υπότιτλους στα προγράμματα της τηλεόρασης. Η πλειονότητα των αποδήμων έχει γενικά θετική εικόνα για την ΕΡΤ, η οποία θεωρείται σοβαρό κανάλι, αντικειμενικό και αξιόπιστο. Τέλος, το διαδίκτυο έχει πολύ υψηλό βαθμό χρήσης από τους απόδημους Έλληνες, πολύ περισσότερο από ότι στο εσωτερικό της Ελλάδος. Τα αναλυτικά στοιχεία της δημοσκόπησης αυτής, που έγινε υπό την αιγίδα του υπουργείου Εξωτερικών, θα παρουσιαστούν στις 28 και 29 Νοεμβρίου στην Αθήνα.